Ceremonie

Na een snel ontbijt vertrekken we richting metro. Het is spitsuur, dus we zitten (staan) als sardines in een blikje. Het lukt me niet altijd om me goed vast te houden. Als we remmen schiet ik achteruit. Jitske en een andere vrouw grijpen me vast. Een man schiet in de lach. Ik vind het zelf ook wel komisch. We praten wat met een dame, dit gaat met handen en voeten, wat Spaans en wat Portugees. Op het station blijkt dat de bus naar Paraty helemaal niet op dit station gaat. We nemen dus weer de metro naar een ander station. We kopen een ticket en moeten nog uren wachten tot onze bus gaat. We vermaken ons met koffie, lunch, kaarten en nog maar weer wat drinken. De busrit naar Paraty duurt 7 uur. We hebben dikke lol met de mensen in de bus. Aanna, die naast me zit, biedt me aan om ons bij ons hostel af te zetten. Haar vriend is al in Paraty voor een congres en ze smst hem dat hij haar op moet halen. En ons erbij. Dat komt mooi uit, zeker als we er onderweg naar het hostel achter komen dat het niet meer bestaat. We nemen dus een ander hostel, aan de kust, waar ze de hele avond reggae draaien. We kaarten en drinken caipirinhas. De dag erna nemen we Anna mee naar het strand. Eerst halen we een paar Havaianas (veel keuze hier en niet duur!) en een busticket terug naar Sao Paulo of Rio. Aangezien er pas laat morgen een bus gaat naar Sao Paulo, stel ik voor om naar boven te gaan richting Rio en verder. We worden het niet eens en doen kop of munt. Mijn idee wint, dus we kopen een ticket richting Rio om daar verder te gaan. We nemen een bus want het strand verderop moet mooier zijn. Ik geniet van het water, het zand en het plaatselijke eten. Die avond drinken we nog een borrel met onze vrienden. Dat doen we in ons hostel, omdat we live muziek hebben. We gaan vroeg naar bed, want de dag erna nemen we vroeg de bus naar Rio de Janeiro. Deze busreis duurt langer dan verwacht, eerst 6 uur naar Rio en dan een uur of 28 naar Salvador. Het sluit wel goed op elkaar aan. Het is inderdaad een lange zit, maar ik geniet wel van het onderweg zijn en van de mooie vergezichten onderweg. Het is wel heel erg koud onderweg met de airco zo hard aan en ik raak dan ook verkouden. Om de 3 uur stoppen we bij een wegrestaurant. Mensen in de bus proberen met ons te praten maar dat gaat lastig omdat we geen Portugees spreken. Spaans en Engels kunnen ze hier niet zo goed. Van 1 van de dames krijg ik een flyer toegestopt. Het is iets van een kerkelijke organisatie. Ze legt uit dat zij bij de bijeenkomst gaat praten. Bij veel dorpen onderweg worden goederen aangeboden, veel aardewerk. Ze verkopen allemaal hetzelfde.
Salvador is in het begin rauw, maar in het oude centrum is het mooi verlicht en er hangt een gezellige sfeer. Er is hier altijd wel een drumband of een capoeira groepje bezig op straat. Een een heleboel zwervers. Ons hostel is 24-7 bewaakt door een agent met een auto met knipperlichten. Je kunt ook niet zomaar het hostel binnen, want je moet je persoonlijke kaartje laten zien. We eten wat, drinken nog een caipirinha en luisteren naar een muzikaal duo.
De volgende dag boeken we een vliegticket voor woensdag naar Florianapolis. Vliegen is hier bijna net zo duur als met de bus en het scheelt ons veel tijd.
Via een reisbureau regelen we dat we bij een candomblé-ceremonie kunnen zijn. Alleen op vrijdag is het besloten, de rest van de week zijn toeristen welkom. We gaan nog speciaal shoppen, want je mag alleen lich gekleurde kleding aan bij zo´n bijeenkomst en ik heb alleen maar zwarte broeken mee. Ik kan niet slagen met de typische Bahiaanse kledij en leen Jitskes lichtgrijze legging. Ik draag er een licht oranje shirtje op en ik voel me echt voor paal staan in deze outfit. Maar goed, hier zijn ze heel wat gewend zo te zien op straat. Ik kan haast niet geloven dat het een echte ceremonie zal zijn en niet eentje speciaal voor toeristen. Condomblé is een religieuze beweging. Met muziek, dans en zang worden de voorouders vereerd. Men danst tegen de klok in om terug te gaan in de tijd. Er wordt eten gedeeld en met bloemen en fruit worden de geesten gelokt. We rijden een half uur en komen uit in een buurtje waar je normaal niet levens uitkomt als toerist.
We dalen af in een smalle steeg en komen aan bij het gebouw. Alle ramen en de deur staan open en binnen is het fel verlicht. De dames staan links, de heren rechts om een muur. Binnenin staan mannen en vrouwen te dansen in witte kledij. Sommigen hebben een witte doek om hun hoofd. Als er iets los zit dan maakt steeds iemand anders het weer vast. De dansers dragen geen schoenen. Ze hebben een gevlochten stuk touw om hun nek of een lange ketting met gekleurde kralen en schelpen. Er zijn ook leiders in de groep, die de boel regelen en mensen opvangen als ze in trance raken. Mensen die in trance raken beginnen hun hele lichaam te schudden. Soms schreeuwen ze erbij. Ze worden vastgehouden en soms geknuffeld of ze laten het gaan. Als iemand in trance raakt krijgen ze verschillende doeken om, vaak wit. Een jong meisje huilt en ze wordt door 2 dames vastgehouden. In het publiek raakt ook regelmatig iemand in trance en zij worden meegenomen om in de kring te komen dansen. Hun schoenen gaan eerst uit. Omstanders wachten rustig tot de persoon weer tot zichzelf is gekomen. Er hangt een zoetige geur in het gebouw. 3 Mannen trommelen verschillende ritmes en ik kan bijna niet stilstaan. Af en toe verandert het ritme van de muziek. Af en toe knielt iedereen in het midden en soms raken ze de grond aan. Er liggen bladeren op de grond.
Er worden palmbladeren met rijst en polenta uitgedeeld aan alle omstanders. Ook komen er mokken met een melkachtige substantie uitgedeeld en bekertjes water. Binnen is het onwijs warm en ik heb al even niets meer te drinken gehad. Ik krijg een mok aangeboden van een dame uit de kring en sla af. Ik vraag of ze nog water heeft. Even later wenkt ze me. Ze wil dat ik bij haar kom. Ik schrik me rot, wissel een snelle blik met Jitske en loop achter het muurtje vandaan naar haar toe. Ze pakt me vast en neemt me mee tussen alle dansers door en we gaan naar de zaal achterin. Daar is een kelder en ze regelt een glaasje kraanwater voor me. Uit beleefdheid en erge dorst drink ik het glas half leeg en bedank ze hartelijk. Dan neemt ze me weer mee tussen de dansende mensen door. Dezelfde mevrouw is 5 minuten later volledig in bezit genomen door een voorouder. Ze schudt haar hele lichaam en blijft nog lang doordansen. Even later wordt er popcorn door de zaal gegooid. Het wordt ook uitgedeeld aan mensen, handjes vol gaan het publiek in. Ik kijk mijn ogen uit!
Na ongeveer een uur muziek en dans komen er mensen verkleed binnen. Ze dansen weer in het midden en de rest van de dansers staan er omheen in een kring. De ene heeft een enorme paarse jurk aan. Weer een andere heeft een opgezette slang op zijn hoofd met een bovenstukje van slangenleer. Anderen hebben een hoofddeksel van stro waarbij een hele bos voor hun gezicht hangt.Een van de mannen met de stro-tooi gaat in een zetel in de hoek zitten. Er komt een vrouw uit het publiek bij hem. Hij pakt de vrouw vast en knuffelt haar. De vrouw begint te schudden. Ze wordt meegenomen naar achteren en even later staat ze weer in het publiek.
De muziek, de geur, de vriendelijke mensen. Ik kan er geen genoeg van krijgen. Als onze gids ons wenkt verlaten we de ceremonie. Tot ver in de straten is de opzwepende muziek nog te horen. Ik ruik de zoete geur nog steeds aan mijn haar en aan mijn kleren. Wat een ervaring!